Workshop: Geoarchaeological reconstruction of Holocene coastal landscapes along the North Sea

Van 16 tot 18 maart vond in Brugge een driedaagse internationaal workshop plaats gericht op de geo-archeologische reconstructie van holocene kustomgevingen. Het UGent-GOA-team bundelde daarvoor de krachten met de Brugse archeologische dienst Raakvlak (Veenproject) en het UGENT PROSPECT-netwerk voor geofysische prospectie. Archeologen, geofysici, paleobotanici en geologen deelden hun bevindingen over methoden en resultaten van recent onderzoek in zeer dynamische en complexe sedimentaire Noordzee-kustlandschappen, van Noord-Frankrijk tot Denemarken. Op de laatste dag werd expertise in beschrijvingen van boorkernen vanuit verschillende invalshoeken door middel van hands-on werksessies gedeeld met de sector. Dank aan Stad Brugge, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte en Geosonda voor de ondersteuning.

Enkele sfeerbeelden van de tentoonstelling ‘Brugge en de zee’, het congres en de hands-on sessies:

Augmented Reality-tafel Zwin terug bezoekbaar!

Sinds vorige week heeft de imposante Augmented Reality-tafel, die 2000 jaar landschapstransformatie en maritieme toegang tot Brugge visualiseert, haar definitieve thuis gevonden in de historische zaal van het Brugse stadhuis. De tafel was het centrale gegeven in de expo Verdwenen Zwinhavens. Tijdens en na afloop van de tentoonstelling was er heel veel vraag om de tafel te behouden. Dankzij de Stad Brugge, Musea Brugge en de Haven van Antwerpen-Zeebrugge werd dit nu gerealiseerd. Het Hoog Tij – Laag Tij team dankt de partners die deze duurzame oplossing mogelijk maakten.

Bovendien werden verschillende inhoudelijke en grafische elementen aan de AR-tafel toegevoegd en zijn er nu audio-gidsen beschikbaar in 3 talen die de bezoeker meenemen door tijd en landschap. In enkele vitrines worden archeologische objecten getoond die de 2000 jaar oude maritieme connectiviteit van Brugge illustreren. Een tot de verbeelding sprekend item is het imposante roer van een Romeinse zeeschip, opgegraven in 1899 bij de bouw van de havendokken in het noorden van de stad.

Alle info voor een bezoek is hier beschikbaar.

Feestelijke opening van de Zwintafel in het Brugse stadhuis. Foto © Raakvlak.

Twee vreemde eenden in de Zwinbijt

Nieuwe publicatie! Eén van de onderzoekslijnen binnen het Zwinproject is gericht op het onderzoek van scheepsballast als indicator voor maritieme connectiviteit. Onlangs werd in het Journal of Maritime Archaeology onze paper over twee bijzondere vondsten gepubliceerd: de interdisciplinaire studie van twee Italiaanse ballastkeien gevonden in Monnikerede en Hoeke. Ze kunnen in verband gebracht worden met de voornaamste Italiaanse maritieme handelszone’s: Venetië en de Toscaanse (Versilia) kust (Pisa, Genua, Lucca).  Uit de laatste zone stamt een ballastkei in Carrarra marmer. De Venetiaanse connectie wordt onthuld door een zogenaamde bioklastische kalksteen uit de regio van Otranto, Apulië (de hak van Italië), een typische halte van de Venetiaanse galleivloten op hun lange reis naar het noorden.

Het volledige artikel is hier beschikbaar.

Links: een foto van de marmeren ballaststeen uit Monnikerede. De afgeronde hoeken wijzen op verwering door de zee. Midden: een slijpplaatje geeft gedetailleerde informatie over de kristalstructuur van het staal. Rechts: Boxplot met de verdeling van de maximum korrelgrootte laat een vergelijking toe met marmergroeves in het mediterrane gebied.

Winnaar jaarprijs wetenschapscommunicatie!

Met hun project over de Verdwenen Zwinhavens ontvingen Wim De Clercq, Jan Trachet en Maxime Poulain een prijs voor wetenschapscommunicatie. Deze wordt jaarlijks uitgereikt door de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten. Alle info over de uitreiking vindt u hier.

Het project maakt ook nog kans op de EOS publieksprijs. Laat uw stem hier horen!

Time Machine

Jan en Maxime werden onlangs geïnterviewd in het kader van het project ‘Time Machine‘, waarin Europa’s rijke verleden wordt ontsloten door middel van digitale technologieën. Bekijk het (Engelstalige) interview hier:

Geofysisch onderzoek te Damme

Op de plaats waar ooit het middeleeuwse begijnhof van Damme lag, ligt nu alleen nog weiland. Via geofysisch onderzoek nemen we op non-invasieve wijze een kijkje in de bodem. We kunnen zo niet alleen de funderingen van deze gebouwen opsporen, maar mogelijk ook bepaalde landschappelijke elementen die te relateren zijn aan de Zwingeul. De geofysische scan werd op 22/06/2022 uitgevoerd door Timothy Saey (3Dsoil) in opdracht van UGent. We gaan nu volop aan de slag met de verwerken van de resultaten. Hier reeds enkele sfeerbeelden:

Zwinhavens Hoeke en Monnikerede beschermd als archeologisch monument

Na jarenlang onderzoek door de UGent heeft Vlaams minister voor Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele de archeologische sites van de verdwenen Zwinhavens Hoeke en Monnikerede nu definitief beschermd.

Meer informatie over deze havens, de evaluatie van hun bewaringstoestand en de motivatie tot bescherming kan je lezen op de inventaris van het Agentschap Onroerend Erfgoed: Hoeke en Monnikerede.

Er was ook heel wat persbelangstelling voor deze bescherming.

Beluister hier de toelichting van Wim De Clercq op Radio 1.

Bekijk hier een reportage van Focus-WTV:

Lees hier de geschreven pers:

Stad Damme – Archeologische sites Zwinhavens Hoeke en Monnikerede definitief beschermd

HLN – Archeologische sites Zwinhavens van Hoeke en Monnikerede definitief beschermd

KW – Archeologische sites Zwinhavens van Hoeke en Monnikerede definitief beschermd

De middeleeuwen op je bord!

Vanaf 1 juni 2022 kunnen fietsers en bezoekers op verschillende locaties langs de route en in de Zwinstreek ook écht van de middeleeuwen gaan proeven. De Universiteit Gent deed tot in de zomer van 2021 opgravingen in de Zwinstreek, waar ooit de middeleeuwse voorhavens lagen. Uit deze opgravingen en na het uitpluizen van oude toltarieven, kwamen verrassende resultaten naar boven over de middeleeuwse eetgewoonten, de gebruikte zaden, de bereidingswijzen enz. Foodarcheoloog Jeroen Van Vaerenbergh neemt een duik in die overvolle voorraadkast van het middeleeuwse Zwin en experimenteerde samen met een 30-tal Zwinstreekondernemers om met die middeleeuwse ingrediënten hedendaagse creaties te maken. Naast de virtual reality kijkers waar bezoekers de Verdwenen Zwinhavens zien en horen, kunnen ze nu ook van de Zwinhavens proeven. Alle info via www.verdwenenzwinhavens.be!

Deze culinaire zomer kwam ook uitgebreid aan bod in de pers:

VRT NWS – Artikel: Gepekelde citroenen, rozenwater uit Syrië en paradijskorrel: dit schafte de pot 800 jaar geleden in Zwinregio

Focus-WTV – Reportage: Zwinstreek biedt je middeleeuwse menu’s aan

Nieuwsblad – Artikel: Proeven van de middeleeuwen met ingrediënten van toen: “Cocktail met vodka van makreel? Niemand die daaraan denkt”

Herbleef de expo nu in 360°!

Onze tentoonstelling gemist of wil je die gewoon nog eens herbeleven? Via onderstaand filmpje kan je nog eens rondkijken in 360°!

“Zimme weg”?

Ook Guga Baúl testte de fietsroute met virtual reality uit. Bekijk het filmpje hier: